ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΙΚΕΣ ΠΙΝΑΚΙΔΕΣ: Ποιός παρανομεί και ποιός φταίει;

Μια πολύωρη συζήτηση έγινε στις 16 Δεκεμβρίου 2008 και μια δεύτερη στις 28 Ιανουαρίου 2009 σε αίθουσα της Βουλής, όπου συνεδρίασε η Ειδική Μόνιμη Επιτροπή Οδικής Ασφάλειας με θέμα τις παράνομες και επικίνδυνες διαφημιστικές πινακίδες.

Ο πρόεδρος της Επιτροπής κ. Αρης Σταθάκης στην εισαγωγική του τοποθέτηση αναφέρθηκε στην επικινδυνότητα των πινακίδων για τους οδηγούς αλλά και σε καταγγελίες από τη ΔΕΗ, ότι «πολλές από αυτές τις πινακίδες παίρνουν ρεύμα παράνομα από περίπτερα, από γεννήτριες, ακόμα και από κολώνες φωτισμού, με περίεργες συνδέσεις, πράγμα που μπορεί να έχει ως συνέπεια ακόμη και τον θάνατο ενός πεζού» και συνέχισε επισημαίνοντας: «Ως Επιτροπή, δεν λέμε να απαγορευτούν όλες οι διαφημίσεις, ούτε να κλείσουν οι διαφημιστικές εταιρείες. Αυτό που θέλουμε, είναι να μην βάζουν σε κίνδυνο τη ζωή μας.

Θέλουμε να βρεθούν αυτοί που ευθύνονται για την παράνομη τοποθέτησή τους σε επικίνδυνα σημεία, να μάθουμε γιατί δεν τις κατεβάζουν οι δήμαρχοι και γιατί δεν εφαρμόζονται οι νόμοι. Ο Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας και το Υπουργείο Μεταφορών λένε ότι οι παράνομες και επικίνδυνες πινακίδες πρέπει να αφαιρεθούν. Το Σ.τ.Ε. αποφάνθηκε ότι είναι παράνομες και πρέπει να κατέβουν αμέσως.

Το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. λέει ότι πρέπει να απομακρυνθούν όλες και το Υπουργείο Εσωτερικών στέλνει εγκυκλίους στους δημάρχους, με τις οποίες τους παρακαλεί να κατεβάσουν τις πινακίδες αυτές, αλλά οι δήμαρχοι, με ελάχιστες εξαιρέσεις, δεν προσπαθούν ή λένε ότι πάνε οι δημοτικοί υπάλληλοι να τις κατεβάσουν και βρίσκονται αντιμέτωποι με μπράβους. Η Δ.Ε.Η. λέει ότι κόβει το ρεύμα στις πινακίδες που είναι περιστρεφόμενες και φωτιζόμενες και βρίσκονται πίσω από σηματοδότες, με αποτέλεσμα να μπερδεύονται οι οδηγοί, αλλά κάποιοι το επανασυνδέουν».

Αυτά τόνισε στο ξεκίνημα της συνεδρίασης ο κ. Σταθάκης δίνοντας το στίγμα της συνεδρίασης. Από τις δύο πολύωρες συνεδριάσεις όπου τοποθετήθηκαν βουλευτές μέλη της Επιτροπής, αλλά και οι υφυπουργοί ΠΕΧΩΔΕ και Μεταφορών, προκύπτουν σύμφωνα με τα Πρακτικά τα πιο κάτω:

Ποιός παρανομεί και ποιός φταίει;
Τα στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ για το πρώτο εξάμηνο του 2008 λένε ότι υπάρχουν 5930 παράνομες πινακίδες, υπεβλήθησαν 3684 μηνύσεις ενώ οι περιπτώσεις που ενημερώθηκαν οι αρμόδιες υπηρεσίες για την αφαίρεσή τους ήταν 5459. Αφαιρέθηκαν 974 και παραμένουν στη θέση τους 4820. Οι περιπτώσεις που ενημερώθηκαν εκ νέου οι αρμόδιες υπηρεσίες για την αφαίρεση τους είναι 2379. Ο αριθμός μηνύσεων σε υπεύθυνους των ΟΤΑ που χορηγήθηκαν παράνομες άδειες είναι οκτώ. Αυτά ήταν τα τελευταία στοιχεία τα οποία μας έδωσε η Ε.Λ.Α.Σ., στην διυπουργική αυτή επιτροπή σχετικά με την παράνομη τοποθέτηση των πινακίδων.

Ο κώδικας οδικής κυκλοφορίας είναι σαφής αναφορικά με την υποχρέωση τοποθέτησης διαφημιστικών πινακίδων είτε στους δρόμους ταχείας κυκλοφορίας είτε στους επαρχιακούς και αστικούς δρόμους. Υπάρχει μια εξαίρεση, η οποία επιτρέπει μόνο στα πρατήρια υγρών καυσίμων για λόγους ενημέρωσης του κοινού και των πολιτών, προκειμένου να γνωρίζουν τις τιμές των καυσίμων, που θα σταματήσουν κ.τ.λ. Πιθανόν να υπήρξε μια περίπτωση στην οποία έγινε η καταστρατήγηση. Αυτό πιθανόν να συνέβη στα περίφημα διαφημιστικά πλαίσια, στα οποία επιτρέπει ο κώδικας να τοποθετούνται ορισμένες διαφημιστικές πινακίδες.

Εκ μέρους του Υπ. Εσωτερικών υπάρχει ένα σχετικά αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο για τους όρους διενέργειας υπαίθριας διαφήμισης αλλά το ζητούμενο είναι εάν εφαρμόζεται και πόσο, αυτό το πλαίσιο. Φορείς που είναι αρμόδιοι για την αφαίρεση των παράνομων διαφημιστικών πλαισίων είναι κατά βάση οι Δήμοι και οι Κοινότητες και οι Περιφέρειες.

Οσον αφορά στο ρόλο του Υπουργείου Εσωτερικών, στα πλαίσια της υπαίθριας διαφήμισης και του προβλήματος που υπάρχει, επισημαίνεται ότι από το 2003 και μετά, έχουν αποσταλεί πάρα πολλές εγκύκλιοι. Το 2003 είναι το έτος που εκδόθηκε η κοινή υπουργική απόφαση, η οποία καθόρισε τις προδιαγραφές της τοποθέτησης.

Συγκεκριμένα, έχουν αποσταλεί εγκύκλιοι και το 2003 και το 2004 και το 2005, με αποκορύφωμα το 2007, την τελευταία εγκύκλιο, με οδηγίες του Υπουργείου Εσωτερικών προς τους Ο.Τ.Α. της χώρας και προς τις Περιφέρειες, όπου επισημάνθηκε το πρόβλημα. Ιδιαίτερα επισημάνθηκε ο ρόλος που θα πρέπει να διαδραματίσουν οι Περιφέρειες, ως εποπτικά όργανα των δήμων, που μπορούν και να τους υποκαθιστούν, προκειμένου να προβούν σε αποξήλωση των πινακίδων.

Οι Δήμοι έχουν τη βασική ευθύνη για την αποξήλωση
Οι Περιφέρειες, εκ του θεσμικού τους ρόλου, αλλά και εκ του νομοθετικού πλαισίου που υπάρχει, είναι κατεξοχήν αρμόδιες αρχές για την εποπτεία των ΟΤΑ Α΄ βαθμού και ο ρόλος του Υπουργείου είναι να προβαίνει σε επισημάνσεις, αντλώντας τη νομοθεσία, προκειμένου αυτή να εφαρμόζεται, όπως προβλέπεται.

Σύμφωνα με τη διαδικασία που ακολουθείται για την τοποθέτηση διαφημιστικών πινακίδων θα πρέπει η τεχνική υπηρεσία του δήμου να καθορίσει, με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, θέσεις τις οποίες, κατά την άποψη των τεχνικών υπηρεσιών των δήμων, να μπορούν να μπουν οι πινακίδες. Αφού βρεθούν οι κατάλληλες θέσεις από τις τεχνικές υπηρεσίες, μετά, το δημοτικό συμβούλιο, εφόσον έχει ενδιαφέρον για να εκμισθώσει αυτές τις θέσεις, παίρνει μια απόφαση για την εκμίσθωση με διαγωνισμό και κατόπιν, η δημαρχιακή επιτροπή ορίζει τους όρους αυτού του διαγωνισμού. Έρχονται οι ενδιαφερόμενοι, γίνεται η διαδικασία του διαγωνισμού και κάποιοι μπορούν σε αυτές τις θέσεις να βάλουν τις πινακίδες αυτές.

Αν οι πινακίδες αυτές, για τον άλφα ή βήτα λόγο, είναι παράτυπες, παράνομες και πρέπει να αποξηλωθούν, σε αυτήν την περίπτωση, όταν διαπιστωθεί παρατυπία ή παρανομία, οι δήμοι έχουν την υποχρέωση να τις αποξηλώσουν. Αν οι δήμοι, για λόγους που οι ίδιοι μπορούν να επικαλεστούν, δεν μπορούν να το κάνουν αυτό, είναι υποχρεωμένη η Περιφέρεια να υποκαταστήσει τους δήμους και να αποξηλώσει τις πινακίδες.

Ο λόγος για τον οποίον πολλές φορές οι δήμοι δεν το κάνουν αυτό είναι ίσως γιατί μπλέκουν σε μια νομική διαδικασία. Διότι, από τη στιγμή που θα συμβασιοποιηθεί μια συμφωνία, η οποία προέκυψε με νόμιμες αποφάσεις, τότε αυτές οι διαφημιστικές εταιρείες μπορεί να εγείρουν αξιώσεις κατά των δήμων και εκεί έγκειται καθυστέρηση. Ερχεται, όμως, ο νόμος και υποκαθιστά τους δήμους με τον περιφερειάρχη.

Όπως επισημάνθηκε πάντως οι περισσότερες από τις υποθέσεις της τελευταίας διετίας είναι ανοιχτές. Σε ελάχιστες υποθέσεις έχει επιτευχθεί η αποξήλωση μιας παράνομης διαφημιστικής πινακίδας, που ζητούσε ο πολίτης.

Ελλειψη συντονισμού
Στη συνεδρίαση επισημάνθηκε επίσης το θέμα του συντονισμού. «Το πιο σπουδαίο, που θα μπορούσε να γίνει στην Ελλάδα, όπως γίνεται και στις περισσότερες προηγμένες χώρες διεθνώς στην οδική ασφάλεια, είναι να υπάρχουν συντονισμένες και όχι αποσπασματικές δράσεις. Αν δεν υπάρξει συντονισμός δράσεων μεταξύ των διαφόρων φορέων και αν δεν πάρει ο κάθε φορέας την συγκεκριμένη αρμοδιότητα που πρέπει, δεν πρόκειται να γίνει τίποτε. Θα χάνουμε τον καιρό μας και τα ατυχήματα διαρκώς θα αυξάνονται» τονίστηκε από την Επιτροπή.

Γίνεται μια προσπάθεια ένα σχέδιο νόμου με πίεση του Προέδρου της Δημοκρατίας μέσω της διυπουργικής επιτροπής. Αυτή η διυπουργική επιτροπή, όπως γίνεται διεθνώς, υποβάλλει μια ετήσια έκθεση στη διακομματική επιτροπή της Βουλής, ώστε να κρίνει και να της ζητήσει το λόγο η διακομματική επιτροπή για το τι έκανε η πολιτεία τον προηγούμενο χρόνο, τι συγκεκριμένο στόχο είχε και τι πέτυχε. Θα μπορέσει όμως να λειτουργήσει στην Ελλάδα;

Στην Επιτροπή τέθηκε και η άλλη άποψη, ότι δηλαδή η υπαίθρια διαφήμιση υπάρχει σε όλον τον κόσμο, σε όλες τις μεγάλες πρωτεύουσες, κάτω, βέβαια, από διαφορετικά νομοθετικά πλαίσια, όπως υπάρχει και στην Ελλάδα, αλλά πουθενά δεν έχει δαιμονοποιηθεί έτσι όπως έχει γίνει αυτόν τον καιρό στην Ελλάδα. Ισως γιατί δεν ακολουθούνται εδώ οι νόμοι και οι προδιαγραφές.

Επίσης, δεν είναι απόλυτα ξεκαθαρισμένο από την ελληνική νομοθεσία τι είναι αυτό που θα επιτρέπεται να μπει και πού θα μπει, καθώς και με ποιες διαδικασίες. Εδώ υπάρχει ένα κενό και δεν είναι τόσο σαφή τα όρια.

Το πρόβλημα όμως με τις πινακίδες στην Ευρώπη είναι λυμένο από τη στιγμή που εφαρμόζεται η νομοθεσία. Και αυτό τελικά είναι το ζητούμενο σε μια ευνομούμενη χώρα.

Προτάσεις ΥΠΕΧΩΔΕ
Μια πάντως από τις προτάσεις που ακούστηκε στην δεύτερη συνεδρίαση της Επιτροπής παρουσία και αρμόδιων υφυπουργών αφορούσε στην ποινική διαδικασία στο πρακτικό μέρος. Να καθίσταται δηλαδή συνυπεύθυνος και να διώκεται για ηθική αυτουργία στην πρόκληση τροχαίου όποιος δεν εφαρμόζει το νόμο.

Τέλος, από την πλευρά του υφυπουργού ΠΕΧΩΔΕ κατατέθηκαν δύο προτάσεις. Όπως είπε: «Η πρώτη είναι η συμβιβαστική πρόταση: Να κάνουμε κάτι καλύτερο από αυτό που υπάρχει και να επιχειρήσουμε να το εφαρμόσουμε. Σας λέω εγώ, λοιπόν, εντίμως ότι δεν πιστεύω ότι θα εφαρμοστεί καλά και θα είναι ανεπαρκέστατο. Θα φύγουν στην αρχή κάποιες πινακίδες, μετά ο νόμος αυτός θα ατονήσει, θα βρίσκονται άλλα κόλπα για να ξεπεραστεί κ.λπ. Η δεύτερη πρόταση, όμως, είναι σαφής: Καθαρίζει η Ελλάδα από τις πινακίδες μόνιμα και για πάντα. Και όχι επειδή το λέμε εμείς, αλλά επειδή το λέει το Συμβούλιο της Επικρατείας».

Σε αναμονή της ΚΥΑ
Για το θέμα των παράνομων πινακίδων η Επιτροπή βρίσκεται σε αναμονή μιας ΚΥΑ η οποία θα βασίζεται στις αποφάσεις του ΣτΕ και της Ε.Ε. και η οποία πιθανόν να λύσει τα προκύπτοντα προβλήματα και να ξεκαθαρίσει το ομιχλώδες τοπίο, προς όφελος της ασφάλειας των πολιτών.

Μιχάλης Μπεκίρης: "Τί ισχύει σύμφωνα με τον Κ.Ο.Κ. για τις διαφημιστικές πινακίδες"
Μια μικρή ανάλυση του τί ισχύει, σύμφωνα με τον Κ.Ο.Κ., έκανε ο υφυπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών κ. Μιχάλης Μπεκίρης στη συνεδρίαση της Επιτροπής Οδικής Ασφάλειας στις 28 Ιανουαρίου.

Όπως ενημέρωσε, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 11 του Κ.Ο.Κ., όπως τροποποιήθηκε, απαγορεύεται κάθε διαφήμιση, που πραγματοποιείται με οποιονδήποτε τρόπο και μέσον στα εκτός κατοικημένης περιοχής τμήματα των χαρακτηρισμένων ως εθνικών και επαρχιακών οδών ή αυτοκινητοδρόμων σε ζώνη μέχρι 150 μ. και από τις δυο πλευρές του άξονα των οδών αυτών και είναι ορατή από τους χρήστες των οδών.

Η παραπάνω ζώνη απαγόρευσης περιορίζεται στα 40 μ. και από τις δυο πλευρές του άξονα των ανωτέρω τμημάτων εθνικών και επαρχιακών οδών ή αυτοκινητοδρόμων, που διέρχονται μέσα από κατοικημένη περιοχή, αν το επιτρεπόμενο όριο ταχύτητας στα τμήματα αυτά είναι ανώτερο των 70 χλμ. Σε κλάδους ανισόπεδων κόμβων αυτοκινητοδρόμων και στις περιοχές των σταθμών διοδίων ισχύει η απόσταση των 150 μ. από τις δυο πλευρές του άξονα της κατεύθυνσης, ανεξαρτήτως ορίου ταχύτητος.

Επίσης, απαγορεύεται γενικά η τοποθέτηση επιγραφών, διαφημίσεων ή η εγκατάσταση οποιασδήποτε πινακίδας, αφίσας, διαγράμμισης ή συσκευής, σε θέση ή κατά τρόπο, που μπορεί να έχει οποιεσδήποτε αρνητικές επιπτώσεις στους χρήστες της οδού ή να επηρεάσει με οποιονδήποτε τρόπο την κυκλοφορία.

Τέλος, απαγορεύεται κάθε διαφήμιση εκτός των καθορισμένων πλαισίων, η οποιαδήποτε αναγραφή λέξεων, εικόνων ή συμβόλων σε στύλους ηλεκτροφωτισμού ή φωτεινών σηματοδοτών, σε διαχωριστικές νησίδες ή σε νησίδες ασφαλείας, σε πεζοδρόμια και σε επιφάνειες τεχνικών έργων οδοποιίας, είτε αυτή γίνεται απευθείας στις επιφάνειες αυτές, είτε γίνεται σε επιφάνειες μέσων, εξαρτώμενων από τα τεχνικά έργα.
Οι διαφημιστικές πινακίδες και οι επιγραφές, όπου επιτρέπεται, πρέπει να τοποθετούνται παράλληλα προς τον άξονα της οδού, εκτός από τις διαφημίσεις και τις επιγραφές των εγκεκριμένων πλαισίων και των πρατηρίων καυσίμων που λειτουργούν παρά την οδό, οι οποίες μπορούν να τοποθετούνται και κάθετα προς τον άξονα αυτής.

Σύμφωνα με την παρ. 8 του ίδιου άρθρου του Κ.Ο.Κ., οι διαφημίσεις, οι επιγραφές, οι πινακίδες, οι αφίσες, οι διαγραμμίσεις και οι συσκευές, που τοποθετούνται κατά παράβαση των διατάξεων του άρθρου αυτού, αφαιρούνται ή εξαλείφονται ή, εφόσον είναι φωτεινές, τίθενται εκτός λειτουργίας, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπονται από τις διατάξεις τις παρ. 3 του άρθρου 18 του ν.2130/1993.

Τα δε τοποθετούμενα πλαίσια στοιχεία επιγραφών ή διαφημίσεων κατεδαφίζονται υποχρεωτικά και αφαιρούνται τα υλικά αντικείμενα από συνεργεία του δήμου ή της κοινότητας, ύστερα από απόφαση του δημάρχου ή προέδρου της κοινότητας, αφού προηγουμένως γίνει διαπίστωση της παράβασης από τη δημοτική αστυνομία ή την οικεία αστυνομική αρχή. Αυτά αναφέρονται στον κατάλογο που σας έχω προσκομίσει. Προφανώς, έχουν γίνει όλα αυτά, αλλά δεν ακολουθούνται οι περαιτέρω διαδικασίες.

Σε περίπτωση που τα αρμόδια όργανα της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Έργων ή της Περιφέρειας διαπιστώσουν την παράλειψη της τήρησης των σχετικών υποχρεώσεων των ΟΤΑ, δύνανται να τους καλούν προς εκτέλεση των αναγκαίων ενεργειών, τάσσοντάς τους σχετική προθεσμία. Αν η προθεσμία παρέλθει άπρακτη, τα αρμόδια όργανα δύνανται να προβούν σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες, καθ’ υποκατάσταση των ΟΤΑ

laosver.gr